Zachować polską oświatę
20 Grudnia 2018
Minęło już 90 lat, odkąd polska szkoła w Dziewieniszkach krzewi oświatę w rejonie solecznickim na Litwie. Wraz z uczniami, absolwentami, emerytowanymi i aktualnymi nauczycielami starosta kielecki Mirosław Gębski oraz członek Zarządu Powiatu Cezary Majcher obchodzili piękny jubileusz.
20 grudnia 2018 r. mija równo 90 lat od kiedy w Dziewieniszkach zaczęła działać szkoła im. Adama Mickiewicza. Natomiast Gimnazjum im. Adama Mickiewicza w Dziewieniszkach rozpoczęło swoją działalność w 1928 roku jako Szkoła Publiczna III stopnia im. A. Mickiewicza. Po kilku latach straciła nazwę i dopiero w 2008 roku podczas uroczystości obchodów 80-lecia placówki imię wielkiego patrona zostało jej przywrócone.
Tę szczególną rocznicę uświetniono we środę, 19 grudnia. W uroczystościach wzięli udział przedstawiciele samorządu powiatu – starosta Mirosław Gębski oraz członek Zarządu Powiatu Cezary Majcher.
- Należy pamiętać, że dawna Litwa to też Polska. Mieszkańcy z niej nie wyszli, to Polska ich na chwilę opuściła. Tutaj żyją Polacy, tu mieszkają, pracują, zakładają rodziny. Dlatego samorząd powiatu kieleckiego jest tutaj dzisiaj z wami – podkreślił starosta. - Oświata polska ma tu prawie stuletnią historię, te okolice zamieszkują w większości Polacy. Jestem dumny, że nasz język ojczysty jest tutaj tak bardzo pielęgnowany. Szkoła nie tylko naucza, ale również wychowuje dzieci w duchu polskości. Mickiewicz uważał się za Litwina, co dowiódł w inwokacji do „Pana Tadeusza”.
Po wniesieniu sztandaru i odśpiewaniu hymnu narodowego oraz hymnu szkoły głos zabrała dyrektor Danuta Anichowska, która serdecznie powitała wszystkich znakomitych gości i przedstawiła historię placówki.
- Ostatnie 10 lat w naszej działalności były szczególnie bogate w wydarzenia – w 2012 roku szkoła uzyskała swój emblemat, w 2015 – status gimnazjum, w 2017 o został wyświecony sztandar szkoły. Jestem niezmiernie wdzięczna swoim współpracownikom za oddaną pracę, rodzicom za współpracę, a uczniom za starania w nauce. Stanowimy zgraną społeczność, która ceni pracę poprzednich pokoleń pedagogów i uczniów, jak też stara się zostawić w historii placówki tak samo dobry ślad – powiedziała Danuta Anichowska.
Wśród dostojnych gości uroczystości jubileuszowych znaleźli się mer rejonu solecznickiego Zdzisław Palewicz, kierownik wydziału oświaty i sportu administracji samorządu rejonu solecznickiego Regina Markiewicz wraz ze współpracownikami, starosta gminy dziewieniskiej Czesława Marcinkiewicz, ksiądz proboszcz parafii dziewieniskiej Domas Valančiauskas, dyrektorzy placówek oświatowych rejonu, absolwenci, dawni pracownicy szkoły i wiele, wiele innych osób współpracujących z gimnazjum.
Z okazji dostojnego jubileuszu uczniowie gimnazjum pod kierownictwem swoich nauczycieli przygotowali akademię, podczas której słowem, tańcem i śpiewem oddali pokłon chlubnej przeszłości swojej szkoły. Na program artystyczny złożyły się urywki z biografii i utworów Adama Mickiewicza, przeplotły się wspomnienia poety i jego towarzyszy, zabrzmiały ulubione kolędy wieszcza.
- Każdy jubileusz odsyła nas do lat minionych, do refleksji. Jeśli ocenić 90 lat istnienia szkoły, to mamy moralne prawe powiedzieć, że nie splamiliśmy dobrego imienia dziewieniskiej placówki i wieloletniego dorobku ludzi, którzy wkładali serce w jej działalność. Z tego możemy się cieszyć i dzisiaj wam wszystkim serdecznie za to dziękuję i gratuluję. Chciałbym wam życzyć bardzo krótko - dożyć do kolejnego jubileuszu. Niełatwa to sprawa, znając realia demograficzne, oświatowe, polityczne, ale 100-lecie szkoły was do tego zobowiązuje. Żeby tak się stało, musicie nie tracić nadziei, mieć odwagę i pracować, pracować, pracować – powiedział mer rejonu solecznickiego Zdzisław Palewicz.
Na zakończenie, przedstawiciele samorządu powiatu kieleckiego podzielili się opłatkiem z mieszkańcami, nauczycielami i rodzinami uczniów. Starosta wręczył polskiej szkole upominki oraz świąteczny stroik, wykonany w Polsce przez Urszulę Łutczyk.
- Przedstawiciele władz, jak i szkoły chcą nawiązać z naszym samorządem kontakt. Mam nadzieję na podjęcie dwustronnej współpracy miedzy naszymi samorządami i uczniami. Liczę na współpracę pomiędzy naszymi regionami, ponieważ tak, jak napisał Adam Mickiewicz w „Panu Tadeuszu” krajobrazy Litwy to piękne pagórki, lasy, łąki i jeziora orz czyste powietrze, które sprawiają, że człowiek wypoczywa i czuje się wspaniale. Chcemy pokazać i przybliżyć naszej społeczności to miejsce.
Rejon solecznicki jest położony w południowo - wschodniej części Litwy w powiecie wileńskim. Powierzchnia rejonu wynosi 1491,4 km kw., co stanowi 15,3 proc. terytorium powiatu. Ośrodkiem administracyjnym jest odległe od Wilna o 44 km miasto Soleczniki. Od północy i zachodu rejon graniczy z rejonem orańskim i rejonami wileńskim i trockim. Od wschodu i południa z Białorusią (obwód grodzieński). Charakterystyczną cechą rejonu solecznickiego jest jego zalesienie. Lasy zajmują 43,77 proc. terytorium rejonu, co 1,5 razy przewyższa średnie zalesienie na Litwie. Różnorodność lasów jest niewielka: przeważają sosny (ok. 41 proc. drzewostanu) i świerki (ok. 20 proc.), ponadto brzozy (18 proc.) i olchy (6 proc.). Największym masywem leśnym jest Puszcza Rudnicka, składająca się z 23 lasów i zajmująca 26 tys. ha rejonu solecznickiego, czyli prawie 1/6 jego terytorium (ogólna powierzchnia Puszczy 37 tys. ha). W XV - XVII w. Puszcza była rezerwatem polowań królewskich, gdzie Kazimierz Jagiellończyk wybudował pałac myśliwski. Właśnie tu podczas wielodniowych polowań odbywały się spotkania Zygmunta Augusta z Barbarą Radziwiłłówną.
Rejon solecznicki to region rolniczy. Tereny rolne zajmują 44,7 proc. powierzchni, miasta i osiedla - 2,21 proc., tereny przemysłowe - 2,41 proc., zbiorniki wodne - 1,74 proc., obszary o innym przeznaczeniu - 5,16 proc.
Rejon solecznicki zamieszkuje 32 716 osób. Gęstość zaludnienia - 26,5 osób na km kw., co stanowi dwukrotnie mniej niż średnio na Litwie. 79 proc. mieszkańców rejonu jest narodowości polskiej, 9,4 proc. mieszkańców stanowią Litwini, 5,8 proc. - Rosjanie, 3,8 proc. - Białorusini, 1,4 proc. - inne narodowości.
W rejonie znajduje się 13 starostw (gmin): Soleczniki, Ejszyszki, Biała Waka, Jaszuny, Dziewieniszki, Koleśniki, Podborze, Turgiele, Butrymańce, Gierwiszki, Kamionka, Poszki, Dajnowa.
Na terytorium rejonu funkcjonuje 36 placówek oświatowych, będących w gestii samorządu. Szkolnictwo w rejonie funkcjonuje w trzech językach. Działają cztery gimnazja (im. Jana Śniadeckiego z polskim językiem nauczania będące w gestii samorządu i Tysiąclecia Litwy z litewskim językiem nauczania, administrowane przez Ministerstwo Oświaty i Nauki w Solecznikach oraz dwa gimnazja (polskie i litewskie) w Ejszyszkach), 10 szkół średnich (3 litewskie, 6 polskich i 1 rosyjska); 8 podstawowych, 11 przedszkoli. Są też trzy szkoły muzyczne: w Solecznikach, Ejszyszkach i Jaszunach, szkoła sportowa w Ejszyszkach i jej filia w Solecznikach, specjalna szkoła - internat i Dom Dziecka w Solecznikach, zawodówka rolnicza w Dziewieniszkach.
Ponadto w rejonie istnieje 14 ośrodków kultury, 13 kościołów katolickich, trzy cerkwie, 28 bibliotek, dwa muzea.
W rejonie istnieją dawne i piękne tradycje kulturalne: organizowane są Zapusty, Noce Świętojańskie, Dożynki, święto folkloru „Pieśń znad Solczy", Dni Gmin itd. Największą imprezą reprezentacyjną w rejonie są Dożynki.
Do tradycji sportowych należą co roku rozgrywane mistrzostwa piłki nożnej, tenisa stołowego, ringo, turnieje piłki ręcznej, zawody lekkoatletyczne.
