By pamięć nie zginęła...
13 Lipca 2018
W czwartek, 12 lipca w Mauzoleum Martyrologii Wsi Polskich w Michniowie odbyły się uroczystości upamiętniające 75. rocznicę pacyfikacji miejscowości przez Niemców.
Przybyło kilkaset osób - mieszkańców, samorządowców, kombatantów i polityków. Wśród nich byli: starosta kielecki Michał Godowski, wicestarosta Zenon Janus, Przewodniczący Rady Powiatu w Kielcach Jan Cedro oraz członek Zarządu Powiatu w Kielcach Józef Szczepańczyk, a także radni powiatowi: Marian Zarzycki i Janusz Wojkowski. Pamięć pomordowanych przez Niemców mieszkańców Michniowa uczciła również obecność kilkudziesięciu pocztów sztandarowych z terenu całego województwa, w tym poczet powiatu kieleckiego.
Tegoroczne obchody tragicznego wydarzenia z 1943 roku były wyjątkowe, ponieważ po raz pierwszy obchodzimy 12 lipca jako Dzień Walki i Męczeństwa Wsi Polskiej. Tym samym data pacyfikacji Michniowa stała się symbolem wszystkich 817 spacyfikowanych w trakcie II Wojny Światowej wsi polskich.
Uroczystości rozpoczęły mszą świętą w intencji ofiar, po której zostały odczytane listy prezydenta oraz premiera. Głos zabrał także między innymi marszałek Województwa Świętokrzyskiego Adam Jarubas, który przypomniał, iż Niemcy starali się wymazać pamięć o Michniowie: –Zbiorową mogiłę kazali zaorać, miejscowość miała przestać istnieć, miała zostać wymazana nie tylko z mapy, ale także z serc i pamięci przyszłych pokoleń Polaków. Dzięki wam – mieszkańcy Michniowa – ten plan się nie powiódł – zaznaczył.
Po przemówieniach odbył się koncert Masovia Baroque Orchestra oraz uroczyste złożenie kwiatów pod mogiłą pomordowanych mieszkańców. Ważnym elementem obchodów była konferencja „Spotkanie pokoleń” w Centrum Kształceniowo – Integracyjnym w Michniowie, podczas której zostały odczytane fragmenty pamiętnika Emilii Ziomek, naocznego świadka pacyfikacji oraz można było wysłuchać poruszających wspomnień osób, które podczas pacyfikacji utraciły rodziny. Uroczystościom towarzyszyła także wystawa „817. Poznaj tę historię”, ukazująca na 24 planszach niemieckie pacyfikacje wsi w ujęciu ogólnopolskim.
Od momentu przybycia w 1943 r. Jana Piwnika „Ponurego” w lasy siekierzeńskie na legendarne uroczysko Wykus, aktywność partyzancka wokół Michniowa nabrała rozmachu. W odwecie ogółem 12 lipca 1943 r. Niemcy zamordowali w Michniowie 102 osoby, w tym 95 mężczyzn w wieku od 16 do 63 lat, 5 dzieci w wieku od 5 do 15 lat i 2 kobiety (44 i 48 lat). Następnego dnia między godz. 10.00 a 11.00 Niemcy ponownie wkroczyli do Michniowa. Mordowali wszystkich bez względu na płeć i wiek. Tylko nielicznym udało się przeżyć. Najmłodszą ofiarą pacyfikacji był dziewięciodniowy Stefan Dąbrowa spalony żywcem wraz z całą rodziną. Ogólne straty mieszkańców Michniowa bezpośrednio lub pośrednio związane z pacyfikacją to: 211 zamordowanych. W dniu 13 lipca 1943 r. Michniów przestał istnieć. Wszystkie domy i zabudowania gospodarcze zostały spalone. Pozostali przy życiu michniowianie znaleźli schronienie i dach nad głową w okolicznych wioskach. Źródło: http://martyrologiawsipolskich.pl
